یکی از مهمترین قسمت‌های پیشرفت و رشد یک جوان، مسئولیت پذیری است که همین مرتب کردن اسباب بازی‌ها در دوران کودکی ، به شکل گیری مسئولیت پذیری در آینده وی کمک می‌کند. چگونگی آموزش کودک در مورد مرتب کردن اسباب و لوازم‌اش، زمینه ساز مسئولیت پذیری او در بزرگسالی، و ساختن شخصیت وی برای مواجهه با کارهای سخت و مهم است.

اگر در دوران کودکی، بعد از بازی فرزندتان، شما ریخت و پاشهایش را جمع کنید در بزرگسالی هم توقع دارد کسی کارهایش را برایش ساماندهی کند.

در اینجا چگونگی این آموزش را با هم بررسی می‌کنیم:

در انتخاب کلمات خود دقت کنید
هیچگاه نگویید " جمع و جور کن" زیرا یک به هم ریختگی وسیع به راحتی می‌تواند کودک خردسال را دست پاچه کند. به او طوری فرمان دهید که در آن راهنمایی نهفته باشد مثلا بگویید " اول ماشین‌ها رو جمع کن، بعد سراغ کتابها برو" بدین ترتیب با شکستن کارها و تقسیم آنها به کارهای کوچک‌تر، یک کار به ظاهر بزرگ و بی انتها تبدیل به مجموعه‌های کوچک و قابل کنترل می‌شود.

برای کودک توضیح دهید چرا مرتب کردن لوازم ضروری است
ضرورت نظم و ترتیب برای شما روشن است اما برای کودک خردسال انجام این کار بیهوده و مضحک به نظر می‌رسد.

برای کودک انبارهایی جذاب ایجاد کنید
برچسب‌های تصویری برای روی کشوها و درهای کمد کودک تهیه کنید تا بدین ترتیب به کودک کمک کنید جای لوازم را بهتر و راحت‌تر پیدا کند. برای این کار می‌توانید از نقاشیهای خود کودک یا تصاویری که از مجلات در می‌آورید استفاده کنید. زیر هر تصویر هم با خط خوانا و درشت طوری که خواندن آن برای کودک راحت باشد، نام لوازمی که باید در آن قسمت قرار گیرد را بنویسید.

آواز بخوانید و موزیک پخش کنید
خواندن آواز هنگام مرتب کردن یا انجام این کار همراه با موزیک باعث می‌شود کسالت کار از بین رفته و این کار تبدیل به کاری شاد و مفرح شده ضمن این که سرعت انجام کار هم در این شرایط افزایش پیدا می‌کند.

جمع و جور کردن را تبدیل به یک بازی کنید
مثلا یک زمان ده دقیقه‌ای را با ساعت تنظیم کنید و به کودک بگویید "بیا ببینیم تا ده دقیقه‌ای که این ساعت زنگ می‌زند می‌توانی تو تکه‌های پازل را جمع کنی و من هم لباس‌های عروسک را جمع کنم؟"

کارهای کودک را اصلاح نکنید
وقتی کار مرتب کردن اتاق کودک انجام شد،‌کارهایی که به نظر شما به خوبی انجام نشده را دوباره خودتان انجام ندهید.
رو تختی صاف نیست؟ نباید شما آن را صاف کنید.
عروسک‌ها و لوازم‌شان به خوبی در قفسه مرتب نشدند؟ نادیده بگیرید.
مطمئن باشید در سایه تکرار این کارها، کودک می‌آموزد که به خوبی از عهده انجام آنها بر آید. مسلم است یک کودک 4 ساله نمی‌تواند به خوبی یک آدم بزرگسال از عهده انجام کارها برآید.

برای کارهای صحیح به کودک پاداش بدهید
یک نمودار تهیه کنید و هر وقت که کودک کارش را تکمیل کرد و به خوبی آن را انجام داد، یک برچسب روی این نمودار به او جایزه دهید، با این شرط که مثلا تعداد برچسب‌ها به 10 عدد رسید برای کودک جایزه‌ای تهیه کنید.